رم چیست؟

رَم (RAM) نوعی حافظه برای ذخیره‌سازی موقت اطلاعات رایانه‌ای است. یک رم به داده‌های ذخیره شده اجازه می‌دهد تا مستقیماً در هر مرحله تصادفی در دسترس باشند در مقابل دیگر رسانه‌های ذخیره داده مثل هارد دیسک ها، سی دی ها، دی وی دی‌ها و نوارهای مغناطیسی و نیز انواع حافظه‌های ابتدایی مثل حافظه درام اطلاعات را به خاطر محدودیت طراحی مکانیکی به‌طور متوالی در مراحل از پیش تعیین شده می‌خواند و ثبت می‌کند بنابراین زمان دسترسی به داده‌ها به مکان ان بستگی دارد.

امروزه رم شکل کامل مدار گرفته‌است انواع جدید DRAMها حافظه دسترسی تصادفی نیستند به‌طوری‌که داده‌ها پشت سر هم خوانده می‌شوند هر چند اسم شبیه هم دارند.

مهم ترین فاکتوری که باید هنگام خرید رم مورد توجه قرار گیرد حجم حافظه است

انواع مختلف رَم (RAM) :

انواع بسیار متفاوتی از رم وجود دارند: DDR RAM، EDO، FPM، SDRAM، SIMM و DIMM . این فهرست ممکن است به خصوص اگر آشنایی چندانی با سخت‌افزار رایانه نداشته باشید، گیج‌کننده باشد. این اصطلاحات انواع مختلفی از ماژول‌های رم را توصیف می‌کنند که هر یک براساس مشخصات فیزیکی با همدیگر متفاوت هستند. به طور کلی ماژول‌های رم در دو دسته قرار می‌گیرند:

SIMM (Single In-line Memory Module) ماژول حافظه تکی

DIMM (Dual In-line Memory Module) ماژول حافظه دوتایی

چه میزان رم ‌روی سیستم شما نصب شده؟ 

برای فهمیدن آنکه اکنون سیستم شما‌ از چه میزان رم برخوردار است، کافی است از روی دسکتاپ خود ‌روی آیکون Computer و یا در Explorer بر ‌This PC کلیک راست کرده و گزینه Properties را انتخاب کنید.

این کار پنجره‌ای ‌باز می‌کند که تمامی اطلاعات سیستم شما را‌ کلی ارائه می‌کند. در اینجا در ذیل بخش System می‌توانید میزان رم سیستم خود را که با Installed Memory مشخص شده، پیدا کنید.

نکته آنکه اگر سیستم عامل شما از نوع ۳۲ بیتی باشد، تنها از ۴ گیگابایت رم و نه بیشتر پشتیبانی می‌کند و در این حالت، شاید در این پنجره، میزان رم نمایش داده شده، کمتر از میزان رم نصب شده بر ‌سیستم باشد. همچنین اگر کارت گرافیک سیستم شما حافظه مخصوص به خود نداشته باشد، از رم سیستم برای انجام عملیات گرافیکی استفاده خواهد کرد. 

استفاده از رم هایی با فرکانس بیشتر سرعت سیستم شما را بسیار افزیش می دهد

فاکتورهای مهم در انتخاب رم :

حجم حافظه رم :

مهم ترین فاکتوری که باید هنگام خرید رم مورد توجه قرار گیرد حجم حافظه است. شما برای اجرای سیستم عامل ها، برخی بازی ها و نرم افزارها نیاز به مقدار حداقلی از حجم RAM دارید. این مقدار با واحد GB یا گیگابایت سنجیده می شود. معمولاً حجم رم هایی که در لپ تاپ، گوشی و … استفاده می شوند بین ۱ تا ۱۶ گیگابایت هستند. امروزه حتی در گوشی های هوشمند نیز تا ۸ گیگابایت رم استفاده می شود. این که مقدار بیشتری حجم رم از حداقل های توصیه شده استفاده کنیم، مهم است. اما استفاده از حجم های بیش از اندازه رم غیرضروری است و سیستم شما را سریعتر نخواهد کرد.

حجم رم تنها پارامتر مهم در انتخاب و خرید آن نیست. حجم بیشتر رم به قابلیت چند وظیفگی یا مولتی تسکینگ کمک می کند و بدون داشتن حداقل حجم رم، اجرای نرم افزار ها ممکن نیست. 

فرکانس رم:

استفاده از رم هایی با فرکانس بیشتر سرعت سیستم شما را بسیار افزیش می دهد. مانند پردازنده ها رم ها هم سرعت (فرکانس) کلاک خود را دارند. فرکانس کلاک مشخص می کند که در هر ثانیه چه میزانی از اطلاعات می تواند منتقل شود. البته عوامل دیگری هم در سرعت انتقال داده ها مهم هستند. سرعت انتقال داده حافظه رم به عنوان پهنای باند آن در نظر گرفته می شود و با واحد مگابایت بر ثانیه اندازه گیری می شود، اما به صورت سنتی بازار جهانی این سرعت با واحد مگاهرتز نشان داده می شود، زیرا فرکانس یا سرعت کلاک مهم ترین نقش را در تعیین پهنای باند دارد.

رم های DDR۴ معمولی از سرعت کلاک ۲۱۳۳ مگاهرتز استفاده می کنند، اما برخی از رم ها سرعت های کلاکی در حدود ۴۰۰۰ مگاهرتز دارند. برای معرفی مشخصات یک رم معمولاً از عبارت DDR۴-۲۱۳۳ استفاده می شود که معنای آن مشخص است. برخی اوقات مشخصات رم با عبارتی مانند DDR۴-۲۱۳۳ PC۴-۱۷۰۰۰ نشان داده می شوند که عدد آخر ۸ برابر سرعت کلاک رم است.  

بیشتر حافظه های رم موجود در بازار دو کاناله هستند

تایمینگ رم یا زمان پاسخ دهی:

خیلی از افراد در خرید کامپیوتر در هنگام انتخاب رم فقط به فرکانس و مقدار حافظه رم توجه می‌کنند در حالی که این صحیح نیست. پارامتر مهم دیگری نیز وجود دارد که با نگاه بروی ماژول رم خواهید دید. این پارامتر به صورت چند عدد پشت سر هم مثلا ۲۴-۹-۹-۹ یا ۲۱-۷-۷-۷ که نشان دهنده ی تایمینگ ram است. اگر اعداد فوق نوشته نشده باشد عبارتی مانند CL9 یا CL7 مشاهده خواهید کرد. تایمینگ رم نشان دهنده‌ی کلاک پالس هایی است که رم نیاز دارد تا داده‌ها را در رم بنویسد یا بخواند.

هر یک از این اعداد فوق معرف نوع خاصی از تاخیر هستند که معروف‌ترین آنها، اولین‌شان است. عدد اول با عنوان CAS Latency شناخته می‌شود (مخفف Column Address Strobe Latency) که واحدش کلاک پالس است و با CL نمایش داده می‌شود. این زمان تاخیر در واقع تعداد کلاک پالسی است که یک کنترلر حافظه (در پردازنده) درخواست دسترسی به یکی از سلول‌های حافظه را به رم می‌دهد و داده‌های مورد نیاز پس از این تعداد کلاک پالس در خروجی رم و در اختیار پردازنده قرار می‌گیرد.

بین تاخیر حافظه و سرعت آن رابطه‌ی خاصی وجود دارد که درک آن از اهمیت بالایی برخوردار است. هر قدر فرکانس حافظه‌ای بیشتر باشد و زمان تاخیر کمتری هم داشته باشد، عملکرد حافظه بهتر است. اگر تنها به فرکانس و عدد CL دقت کنید و متوجه می‌شوند که هرچقدر فرکانس افزایش پیدا می‌کند، عدد CL هم زیاد می‌شود. به همین دلیل عده‌ای تصور می‌کنند به دلیل افزایش تاخیر CAS با افزایش فرکانس، عملا بخشی از سرعت اعلام شده غیر قابل دستیابی است. اما حقیقت این است که همراه با افزایش فرکانس، زمان (نه تعداد کلاک پالس) تاخیر کاهش پیدا می‌کند یا در بدترین حالت تقریبا ثابت باقی می‌ماند.

منبع: https://www.beytoote.com/computer/sundries-web/everything-ram2-memory.html